‘Vooropgesteld: wij zijn een behandelafdeling. Het doel van een verblijf op De Boomgaard is een verhuizing naar een psychogeriatrische woonafdeling of zelfs terugkeer naar huis. Heel mooi als iemand daar uiteindelijk aan toe is! Onze patiënten hebben meerdere diagnoses, somatische ziektebeelden in combinatie met dementie en ernstige gedragsproblematiek. Opnames zijn in de regel gedwongen óf crisis-opnames, haast nooit gepland. Onze patiënten zijn bovendien meestal mensen die zich niet eenvoudig laten sturen.’
Coördinerend verpleegkundige Pamela Veldman vertelt gedreven over haar werk, het team en de patiënten. ‘We zijn nu vijf jaar bezig. We begonnen destijds met een kaal gebouw zonder ook maar een spijker aan de muur. Als je ziet hoe we ons in die tijd ontwikkeld hebben, ben ik trots. Dat zeggen we ook tegen elkaar binnen ons team, misschien zouden we dat binnen de zorg vaker moeten doen.’ Verpleegkundige Adriaan Kleinhesselink: ‘De complexiteit van de zorgvraag is merkbaar toegenomen de afgelopen vijf jaar. Ook is er vaak veel aan de hand binnen iemands netwerk. En we ontkomen er niet meer aan mensen op te nemen met verslavingsproblematiek, meestal alcohol. Door het ontbreken van een goed netwerk merken we dat vaak pas na de opname.’
‘Onze kennis en kunde zijn meegegroeid met de complexiteit van de zorgvraag van onze patiënten’, stelt Pamela. ‘We spelen steeds beter in op iemands specifieke gedrag. Ik noem het voorbeeld van meneer Klompenhouwer, niet zijn echte naam. De zorgorganisatie waar hij woonde beëindigde de zorgovereenkomst vanwege toenemende agressie naar medewerkers. Door de ziekte van Parkinson was hij niet mobiel en had hij verschillende andere beperkingen. Meneer had een ander moreel kompas, als je te dichtbij kwam kreeg je te maken met fysiek of verbaal geweld. Om hem te kunnen verzorgen móeten wij wel dichtbij komen. Als team hebben we dit probleem geanalyseerd, een doel geformuleerd en daar de juiste interventies bij gezocht. Met veel geduld slaagden we erin meneer te leren hoe hij kon aangeven wat hij van ons wilde en hoe. Nu woont hij op een Parkinson-afdeling, daarmee hebben we korte lijnen. 'De verhuizingsperiode hebben we intensief begeleid en de collega’s daar kunnen ons altijd consulteren.’
Het ‘warm overdragen’ van een patiënt naar bijvoorbeeld de aangrenzende woonafdeling is cruciaal. De teams van beide afdelingen kennen elkaar en elkaars werk goed, ze vallen regelmatig over en weer in. Pamela: ‘Zo weet je precies hoe het op de andere afdeling werkt. Als een patiënt van ons door verhuist, kan het zijn dat er vanuit ons team twee weken lang iemand meegaat naar de woonafdeling. Voor de patiënt, zijn familie en de collega’s daar is dat een gerust gevoel.’ Adriaan: ‘Op papier overdragen werkt met onze doelgroep niet. Overdragen betekent intensief samenwerken. We doen dat zo sinds een jaar of twee.’
Ook door op andere afdelingen scholing aan te bieden wordt de specialistische kennis en kunde breder binnen Sensire gedeeld.
Adriaan schetst hoe goed het team op De Boomgaard op elkaar is ingespeeld. ‘We luisteren goed naar elkaar, we doen het echt samen. Soms ben je bij een patiënt en merk je aan zijn agressieve stemming dat een bepaalde collega er op dat moment beter even niet heen kan gaan. Mensen reageren op de ene collega anders dan op de andere. Dan zeg je dat tegen elkaar.’ Niet alle inspanningen hebben succes. ‘Ik weet nog goed dat we een meneer hadden die per se terug wilde naar zijn woonplaats, hij wilde echt niets anders, letterlijk. Uiteindelijk overleed hij daaraan. Dat voelt nog altijd als “we hebben het verloren”.’
Pamela: ‘Dat zijn moeilijke momenten. We werken nauw samen, weten het van elkaar als we net iets heftigs hebben meegemaakt. We praten er met elkaar over als iets goed of minder goed is gegaan. Met onze doelgroep moeten we echt op elkaar kunnen vertrouwen.’
Adriaan: ‘De afgelopen jaren hebben we een enorme rugzak gevuld met ervaring. Ook door onszelf tegen te komen en soms fouten te maken. We begonnen blanco, inmiddels hebben we al zoveel situaties meegemaakt met patiënten en families. Als we nu – zoals vanochtend - een aankondiging krijgen van een gedwongen opname, dan kijken we daar niet meer van op. We maken binnen tien minuten een plan: wie is het, welke kamer is het meest geschikt gelet op de andere patiënten, welke taakverdeling spreken we af? Als dat eenmaal gedaan is, maakt het moment van opname verder niet uit. We zijn er klaar voor.’
‘Vroeger was het zo dat we na een heftige gebeurtenis nog de hele dag aan het “schudden” waren. Nu kunnen we sneller schakelen. We kijken samen kort terug: wat ging goed, wat moet beter, hoe voelt iedereen zich? Daarna kunnen we weer door,’ vertelt Pamela.
Het team op De Boomgaard bestaat uit helpenden plus, verzorgenden IG en verpleegkundigen. Adriaan: ‘We zijn vrij praktisch ingesteld en hebben een passie voor de doelgroep. Vaak zijn onze patiënten mensen met wat ik een “randje” zou noemen. Het is mooi als we er bij iemand die niets wil toch in slagen een bepaalde structuur aan te brengen, hem een menswaardig bestaan weten te bieden. Daar gaan we voor.’
Pamela: ‘We komen in contact met allerlei mensen uit allerlei lagen van de bevolking, dat vind ik mooi. En we krijgen de ruimte onszelf te ontwikkelen.’ Ze vindt dat haar collega’s veel levenservaring meebrengen. ‘Ik vind dat hun professionele specialisme zichtbaar zou moeten zijn in hun functiebenaming. Iedereen hier biedt echt specialistische zorg.’
Ze reageert intussen op enkele urgente telefoontjes: de aangekondigde opname van vanochtend is onderweg. ‘Vanmorgen klonk het nog als een vrij eenvoudige casus, inmiddels blijkt dat er allerlei bijzonderheden zijn. Dat onverwachte, die variatie – dát is wat ik leuk vind aan mijn werk. Ik wéét dat we hieruit gaan komen. Het verschil met vijf jaar geleden? Onze ervaring. Toen zouden we veel meer stress gehad hebben en denken “waarom moet dit om half vijf?” Nu ligt er een plan.’
Steeds meer andere afdelingen en organisaties weten de afdeling te vinden voor advies en consultatie. Pamela: ‘Heel mooi als we het vertrouwen krijgen van andere afdelingen en zelfs gebeld worden door andere organisaties met de vraag of we willen helpen – stoer vind ik dat!’ Ook brengt het hoog-specialistische niveau van De Boomgaard de status van D-ZEP-interventieafdeling dichterbij: Dementie met Zeer Ernstig Probleemgedrag. ‘Inzetten op een regionale consultatiefunctie – dat is waar we naartoe willen,’ besluit Pamela.